Những nét cơ bản việc lên khăn áo trong hầu đồng
Việc hầu đồng trong tín ngưỡng Tứ Phủ cũng như tín ngưỡng Trần Triều không thể thiếu được khăn áo. Viêc sử dụng khăn áo một cách trang nghiêm trong buổi hầu đồng sẽ giúp cho buổi hầu đồng trở lên tôn nghiêm hơn rất nhiều . Về cơ bản thì mỗi một giá hầu sẽ có một cách lên khăn riêng, dưới đây là một số liệt kê khái quát về cách lên khăn ứng với từng giá đồng
– Với các giá Trần Triều : Đức Ông Trần Triều , Tứ vị Vương Tử Nhị Vị Vương Cô sử dụng khăn xếp, quanh quấn xếp buộc nét nhà Trần
– Với giá cô bé cửa suốt : Có thể dùng khăn xếp gài hoa
– Cậu bé cửa đông : Chủ yếu là lên khăn mỏ rìu
– Với các giá hàng Quan Lớn : Sử dụng khăn xếp quanh khăn xếp có ghim nét quan
– Với các giá Chầu bà và giá Chúa có các kiểu lên khăn : Khăn củ ấu, cánh buồm , mỏ quạ và kiểu khăn Piêu ( dân tộc Thái ) …. Chất liệu làm khăn rất đa dạng : Khăn Thái khăn gấm khăn vải phi, khăn Chàm hay những khăn thổ cẩm ….
– Với giá Ông Hoàng : Sử dụng khăn xếp , quanh khăn xếp có buộc nét của hoàng, đồng thời có thể cài trâm lên phía trên khăn xếp
– Với các giá cô : Cô đôi, cô Bơ , Cô Chín thường buộc nét , tuy nhiên cũng có thể lên khăn hoa buộc đầu . Với cô Sáu có thể dùng khăn củ ấu ( cô là người Nùng ) hoặc cũng có thể lên khăn hoa , cô Bé có thể nói là giá đồng có nhiều kiểu lên khăn nhất : Khăn hoa , khăn xếp cô bé , và thậm chí có thể dùng một số kiểu của Chầu bà ( củ ấu , mỏ quạ , khăn piêu )
– Với các giá cậu chủ yếu vẫn lên khăn mỏ rìu
Khăn áo trong nghi lễ Hầu đồng
Với kinh nghiệm quan trọng đối với những người lên khăn áo là phải căn cứ vào khuôn mặt , diện mạo bên ngoài của ông đồng, bà đồng để lên những kiểu khăn phù hợp với khuân mặt như vậy vừa tôn trọng bóng thánh vừa hợp với thẩm mĩ
Công việc lên khăn , ngoài chiếc khăn vấn thì không thể thiếu những phụ kiện , đồ cài nâng bóng thánh ví dụ như : mặt đá, trâm hoa , hoa lụa , thẻ ngà , vòng bạc, hoa tai …..
Trích cuốn : Tín ngưỡng Tam Phủ, Tứ phủ người Việt