Tên gọi "Bọn Quan họ"

[FONT=&quot]Bọn Quan họ[/FONT]​

[FONT=&quot]1. [/FONT][FONT=&quot]Định nghĩa Bọn Quan họ[/FONT]
[FONT=&quot]Bọn Quan họ là tên gọi của một tổ chức cơ sở của Quan họ.[/FONT]
[FONT=&quot]“Bọn” về nguyên gốc nghĩa là để chỉ một tập thể đồng nhất. Một tổ chức Quan họ ở cơ sở bao giờ, ở đâu cũng phải là một tập thể cùng giới tính, nghĩa là gồm toàn nam, hoặc toàn nữ. Chính vì thế các liền anh, liền chị Quan họ xưa mới gọi các tổ chức đó là :Bọn Quan họ”.[/FONT]
[FONT=&quot]- [/FONT][FONT=&quot]Có 2 loại bọn Quan họ: Bọn Quan họ nam và Bọn Quan họ nữ.[/FONT]
[FONT=&quot]- [/FONT][FONT=&quot]Đã gọi là “Làng Quan họ” thì mỗi làng có ít nhất một bọn Quan họ nam, một bọn Quan họ nữ. Nhiều làng tổ chức bọn Quan họ được hình thành tới cấp xóm, ví dụ làng Lũng Giang có 4 xóm thì mỗi xóm có một bọn nam, một bọn nữ; làng Viêm Xá có 9 xóm nhưng lại có tới 5bọn nam, 5bọn nữ…[/FONT]
[FONT=&quot](Lưu ý: Từ bọn ngày xưa ko có ý nghĩa miệt thị xấu xa như bây giờ, các bạn thử liên tưởng nếu như ta gọi nhóm bạn của mình thì hay nói là bọn mình, thì từ “Bọn” ở đây không hề có ý xấu…)[/FONT]
[FONT=&quot]2. [/FONT][FONT=&quot]Tổ chức của một bọn Quan họ[/FONT]
[FONT=&quot]Bất kỳ một ai muốn tham gia sinh hoạt Văn hoá Quan họ thì đều phải tham gia nhập tổ chức bọn Quan họ.[/FONT]
[FONT=&quot]Tổ chức nhân sự của một bọn Quan họ bao gồm:[/FONT]
[FONT=&quot]- [/FONT][FONT=&quot]Ông trùm (hoặc bà trùm): đó là các liền anh, liền chị cao tuổi. có uy tín, không đi “chơi Quan họ” nữa đứng ra tập hợp lực lượng để thành lập “Bọn Quan họ”. Những người này gọi là “ông Trùm” (nếu là bọn Quan họ nam) hoặc là “bà Trùm” (nếu là bọn Quan họ nữ). Ông trùm hoặc bà trùm làm nhiệm vụ quản lý, dậy hát, điều hành mọi hoạt đọng của bọn Quan họ (các ông, bà trùm không tham gia trực tiếp vào việc chơi quan họ, ở một số nơi thì người ta gọi ông trùm, bà trùm là anh cả, chị cả)[/FONT]
[FONT=&quot]- [/FONT][FONT=&quot]Các liền anh, liền chị: là những người trực tiếp đi “chơi Quan họ”[/FONT]
[FONT=&quot]Một bọn Quan họ chỉ và chỉ được có 5 liền anh (nếu là bọn nam) và 5 liền chị (nếu là bọn nữ). Tuỳ theo khả năng và uy tín mà mỗi bọn đều phân định thành tên phiếm chỉ theo thứ tự số lượng: anh Hai, anh Ba, anh Tư, anh Năm, anh Sáu (bọn Quan họ nam); chị Hai, chị Ba, chị Tư, chị Năm, chị Sáu (bọn Quan họ nữ), đó là tên gọi chính thức của từng người. Khi giao tiếp và ca hát, người ta gọi tên nhau theo tên phiếm chỉ đó, Quan họ tuyệt đối không gọi tên thật của nhau.[/FONT]
[FONT=&quot]* Tại sao mỗi bọn Quan họ chỉ được có 5 liền anh hoặc 5 liền chị?[/FONT]
[FONT=&quot]- Các nghệ nhân giải thích nôm na dễ hiều rằng: bàn tay, bàn chân của con người chỉ có 5 ngón, nên Quan họ cũng chỉ được có 5 người.[/FONT]
[FONT=&quot]- Còn theo quan niệm dân gian thì đó là xuất phát từ thuyết âm dương ngũ hành của phương Đông: Vũ trụ được tạo ra hoàn thiện không ngoài sự vận động của 5khí chất chủ yếu là kim, mộc, thuỷ, hoả, thổ. Vũ trụ có 5 khí chất thì Quan họ cũng chỉ có 5 người.[/FONT]
[FONT=&quot]* Tại sao Quan họ lại đặt tên phiếm chỉ theo thứ tự số lượng?[/FONT]
[FONT=&quot]Người Nam Bộ ngày nay cũng vẫn gọi nhau theo tên phiếm chỉ thứ tự số lượng. Sự tương đồng giữa cách gọi tên của Nam Bộ và Quan họ là cơ sở để nhìều nhà nghiên cứu giải thích rằng: cách gọi tên của người Quan họ là dấu ấn còn lại của văn hoá Chàm trong Quan họ.[/FONT]
[FONT=&quot]Vùng có nhiều làng Quan họ nhất là phía tây bắc tỉnh Bắc Ninh, địa bàn giữa sông Ngũ Huyện Khê và sông Cầu, nơi đây hầu hết các làng đều là làng Quan họ gốc. Chính sử và dã sử đều nói đến việc vào thời nhà Lý, đây là địa bàn sinh sống của các tù binh Chiêm Thành. Họ làm ruộng và trông coi các kho thóc của triều đình. Dấu ấn của ngôn ngữ Chàm (thuộc dòng ngôn ngữ Môn - Khơ me) có ở Quan họ do đó là có cơ sở thực tiễn.[/FONT]
[FONT=&quot] * Tại sao Quan họ không có anh cả, chị cả?[/FONT]
[FONT=&quot]Quan họ chỉ có từ: anh Hai, anh Ba, anh Tư, anh Năm, anh Sáu (bọn Quan họ nam); chị Hai, chị Ba, chị Tư, chị Năm, chị Sáu (bọn Quan họ nữ), không có anh cả, chị cả vì các nghệ nhân đều giải thích rằng anh cả chị cả chính là ông trùm, bà trùm. Điều giải thích này là có cơ sở thực tế: riêng ở các làng Lũng Giang, Lũng Sơn, xưa không gọi là ông, bà trùm mà gọi là anh, chị Cả.[/FONT]