Kế tử

Thế là đã một tháng năm ngày, vợ chồng nhà cả Lâm bê trầu cau nên lễ Mẫu xin bà mở phủ cho con chúng nó. Thằng bé mới mười ba tuổi. Năm lần bà đều không nhận. Bỏ nhanh miếng trầu vào miệng, thêm một ít thuốc lào... Lòng bà đang nặng trĩu nhớ đến thằng bé con cả Lâm, lần đầu tiên bà nhìn thấy: đôi mắt trong veo với đôi lông mày rậm và xanh biếc, môi nó đỏ tươi như hoa hồng ban sớm, dáng dấp thư sinh… ngắc ngứ, chao đảo trên sập công đồng giữa ngày giỗ Mẫu. Ở cái tổng này chỉ bà Tư, mẹ của cả Lâm với bà là thanh đồng. Bà Tư không có phủ điện, nhưng lại là đồng anh lính chị, hai nhà lại có mối thâm giao từ trước tới nay. Rõ khổ! Mỗi lúc nặng lòng bà lại thắp hương tung Kinh lễ Phật, xin Mẫu gia hộ cho con trẻ được yên vì. Mùi trầm đượm với hương trầu cay làm bà thấy thanh thản, nhẹ nhõm hơn. Sửa lại khay trầu cho gọn gàng, bỏ thêm chút huốc lào vào hộp, trà xanh đã ủ bà như đang đợi một ai đó. Vợ út Tấn đi vào:
- Dạ thưa mẹ, hôm nay mẹ không đi ăn giỗ ạ? Tay vấn lại vành khăn nhung giọng bà nhẹ nhàng: mẹ đang chờ khách con à... Giỗ chạp mẹ đã chuẩn bị và xin phép bác trưởng rồi, con xuống dưới nhà đun thêm nước đi.
- Dạ! Một tiếng đáp lại đủ nghe, cô con dâu lùi dần ra cửa hậu thì quay lại: Mẹ ơi bà đồng Tư đến ạ! Mắt nhìn nhanh ra hướng cổng, miệng bà dục con, bà mặc thêm cái áo dài nâu bước nhanh ra trước cái sân gạch sạch sẽ đón bạn. Mấy tháng không được gần nhau, hai người cùng cười mừng rỡ. Đầu hơi cúi xuống bà đỡ tay bà Tư trong tiếng nói thân tình: Chị ơi em chờ chị từ sáng.
Mái tóc bạc như cước, nhưng dáng vẻ còn tinh anh bà Tư tiếp lời: em này, em vẫn khoẻ chứ?
- Dạ! em cám ơn chị, nhờ có Phật Thánh mà em vẫn còn cáng đáng được công việc nhà Ngài chị ạ.
- Vậy thì còn mong gì hơn? Chị mới ra ngoài phố, nhà con Thơm chơi, vợ chồng nó giữ lại gần năm tháng, mới được về hai hôm nay em ạ. Ở ngoài đó không hợp, phố xá nhà nào biết nhà ấy, chẳng có chỗ mà chơi bời, mà vợ chồng nó cũng vất vả thêm.
Vừa nói bà Tư vừa đặt cái nàn mây nên sập. Bà hiểu ý gọi con dâu: Mang cho mẹ cái mâm nhỏ nên đây nhé.
- Vâng, cô con dâu nói vọng lên từ khu nhà dưới. Một thoáng chị đi lên đã thấy hai bà ngồi trên sập. Chị cúi đầu chào khách: Dạ con chào bác! Hai bà đồng cùng cười vui vẻ. Bà Tư tiếp lời: Em là có phúc rồi đấy, mấy đứa lớn đi công tác xa may mà có nó đảm đang, đỡ đần không thì cũng mệt.
- Dạ! bà đáp lễ, một tay lấy chiếc khăn lau lại chiếc mâm mà lòng thấy hạnh phúc nắm: Chị ơi, mâm của chị đây ạ! Bà Tư đưa cái nàn mây lại gần: Em này, chị sửa cơi trầu thành tâm dâng nhà ngài và có câu chuyện của các cháu muốn thưa cùng em. Giọng nói ân cần, tay nhẹ nhàng nâng nải chuối ngự vừa chín tới tươi màu vàng chanh, năm quả cau, năm lá trầu… Mâm lễ đã được sửa soạn xong, lòng thành kính hai bà cùng nâng lên ban Công đồng, sau một hồi tấu đối, kêu cầu Phật Thánh đồng tiền đài trong tay chủ nhà được tung lên, hai bà nhìn nhau cùng khấu đầu lễ tạ. Vừa lùi ra bàn trà, chưa để khách nên tiếng, chủ nhà đã ôn tồn mời khách xơi trầu.
- Chị xơi trầu đi ạ! Em mới têm sáng nay đấy. Hôm rồi hai vợ chồng cả Lâm có qua nói chuyện với em về chuyện cháu Anh Đức, nhưng em cũng băn khoăn và muốn đợi chị về để chị em mình cùng tính. Tối nào em cũng lên hương kêu cầu Vua Mẫu thương cháu, để cháu được yên cung yên số, có cái con đường học tập được chọn vẹn mà gia trung cũng được thuận hoà. Nay chị về là em hiểu cái việc hôm nay chị xuống chơi.
Bà Tư gật gù tán đồng, bỏ miếng trầu đỏ thắm ra khỏi miệng, mắt nhìn xa xăm… Chủ nhà lại tiếp lời: Lần đầu tiên cháu nó theo mẹ nó xuống lễ vào đúng ngày Giỗ mẹ, chị lại không có nhà, nó đang quỳ trên sập thì bị ốp bóng… mọi chuyện chắc các cháu đã thưa với chị… như vậy nó là đồng nổi rồi chị nhỉ? Em chỉ e cháu còn nhỏ quá! Mới có mười ba phải không ạ?...
Bà Tư nghe hết cái lòng của người bạn già mới tiếp lời: Chị em mình cũng gần chọn đời hầu hạ nhà Thánh, ở đất này hiềm một lỗi không có đồng nam chỉ có chị em ta. Mà em biết đấy: Chị nghĩ rằng dao sắc không gọt được chuôi. Việc đã là như thế nói lo thì cũng đúng nhưng mừng cũng lại nhiều phần, em thương chị mà giúp cháu, để chị em mình có người kế tử truyền đăng sau này lo việc nhà Ngài. Cháu nó mệnh Thoải thôi em cứ giúp chị vào đại tiệc Thoải phủ năm nay em ạ!
- Vâng! Chị đã dạy thế thì em sẽ theo thôi ạ. Chủ nhà đáp lại: Việc Tiên cung tiên thánh đâu có dễ, các cháu ra làm con nhà Thánh nhưng cũng còn phải dạy bảo nhiều, nhất là cháu Anh Đức còn nhỏ quá! Cái tướng tá, dung nghi ấy là ghế nhà quan rồi. Em sẽ cố gắng thu xếp để tôn nhang rồi chị em mình cùng đưa cháu về Phủ Bóng chị ạ.
- Việc này chị nhờ cả vào em đấy….
Hai bà mải nói chuyện , mải với những dự định cho thằng cháu còn nhỏ của mình mà quên mất ngoài hiên đã tròn bóng… Vợ út Tấn bê mâm cơm đi vào, đon đả chào: Con mời hai bà dung cơm ạ… Hai bà cùng đỡ nhau vào bàn ăn, mâm cơm trưa đạm bạc mà thấy lòng trẻ già hòa mục…Ngoài sân hàng cúc tần thẳng tắp bao quanh cái sân gạch trước nhà đang ràn rạt giữa cái nắng tháng năm