Đền Quan Lớn Đệ Bát Đồng Bằng Sông Diêm

Để phục vụ cho việc hoàn thiện cuốn sách "Tín ngưỡng tam tứ phủ và thờ thánh ở Việt Nam" (Link download cuốn sách: http://www.mediafire.com/?odeevw527i7sa) , hôm nay mình đã về đền Đồng Bằng để tìm hiểu về thông tin về các ngôi đền ở đây. Dưới đây là những thông tin về Đền Quan Lớn Đệ Bát mà mình thu thập được.

Đền Quan Đệ Bát Đồng Bằng Sông Diêm, hay còn gọi là Đền Quan Lớn Đệ Bát, là ngôi nằm cách đền Vua Cha Bát Hải 550 mét về phía đông nam Cầu Vật, thuộc quần thể di tích lịch sử Đền Đồng Bằng.

Có lẽ nhiều người không được biết đến ngôi đền này, thậm chí nhiều người còn nghĩ rằng chưa từng đến đây, nhưng sự thực lại ngược lại. Lý do là vì tên của đền hiện nay được gọi là Đền Trình (thuộc di tích đền Đồng Bằng). Hầu hết du khách đến đền Đồng Bằng đều vào lễ Đền Trình trước khi lễ ở đền Vua Cha, nhưng du khách lại không hề biết đó chính là ngôi đền thờ chính của Quan Lớn Đệ Bát Đồng Bằng Sông Diêm.

Tương truyền Đền Trình (Đền Quan Đệ Bát) là nơi Đức Vua Cha đã luyện binh mã thủy lục, dưới thủy trên bộ. Từ đời xưa đã có câu ca dao:

Thượng tử Đồng Đống
Hạ về Cống Đôi​

Đền Trình đức Vua cha được xây dựng theo tiền chữ nhị hậu chữ đinh và bên cạnh có một ngôi chùa (còn gọi là Chùa Trình). Đền thời nhà Lý được mở rộng từ Đồng Đống về đến Cống Đôi nên Đền Trình được đưa vào tứ ô cảnh (tức là 4 cảnh đẹp của non sông Đại Việt).

Đến năm 1951 giặc xâm chiếm nước ta từ tỉnh Hải Phòng - Thái Bình và Đền Trình đã bị phá hỏng hoàn toàn. Đến năm 1996 địa phương cùng quý khách thập phương, các thanh đồng đạo quan giáo hóa tôn tạo lại cho đến ngày hôm nay.

Dưới đây là một số hình ảnh về Quan Đệ Bát Đồng Bằng Sông Diêm:


Hình 1: Nhìn kỹ bên cạnh ban Tam Tòa Thánh Mẫu các bạn sẽ thấy biển ghi "Cung cấm thờ quan lớn đệ bát"




Hình 2: Bài vị của "Quan Lớn Đệ Bát", thủ nhang đồng đền đã rất nhiệt tình lấy bài vị của ngài ra để mình chụp lại.




Hình 3: Đây chính là tượng thờ "Quan lớn đệ bát". Đúng là quan lớn linh thiêng. Do cung cấm bị khóa mà thủ nhang không ở đền nên mình không chụp hình quan lớn được. Nhưng đúng lúc mình chuẩn bị về thì thủ nhang lại đến đền. Thế là ngay sau đó thủ nhang đã mở cửa để mình được chụp hình. Đúng là quan lớn linh thiêng, quyền quan phép quan.

VĂN QUAN ĐỆ BÁT ĐỒNG BẰNG SÔNG DIÊM

Chốn Long Đài mây tuôn năm vẻ
Cung Quảng Hàn bóng xế thềm loan
Trước làn gió thoảng đưa nhang
Ngai vàng lồ lộ long nhan lầu lầuĐệ tử tôi khấu đầu tự sự
Tâu Động Đình hoàng tử long nhan
Khâm thừa thượng đế gia ban
Thỉnh mời đệ Bát tôn ông nhiệm màu
Khi lên chầu Ngọc Hoàng thượng đế\
Lúc ra về Thủy Tế Long Cung
Có phen biến hóa thần thông
Lốt vàng chìm nổi Bể Đông dư nghìn
Lên Thượng Thiên cưỡi mây ngăn gió
Ngọn cờ đào thẳng trỏ đường tiên
Có phen chơi cảnh lê viên
Làu làu thu nguyệt soi bên giang hà
Khi thong thả bàn trà điểm nước
Họp bạn tiên tửu thuốc thi ngâm
Dập dìu hầu hạ dư trăm
Kẻ dâng khăn ngự người dâng xuyến ngà
Khi trắc giáng sa hà biến hóa
Ngự vân long sa mã trì khu
Vân cù cưỡi hạc ngao du
Biển Hồ đôi lúc non vu đôi lần
Bao thế giới mặc lòng thong thả
Cảnh giang hồ chi sá trần ai
Phiêu diêu tử phủ đan đài
Ba ngàn, chín vạn cõi ngoài tràng sinh
Lên thiên đình khâm thừa ngọc ấn
Chuyển uy hùng lĩnh ấn binh nhung
Tả ban văn tướng anh hùng
Hữu ban vũ tướng hội đồng dưới trên
Phó kim liên hiện hình biến tướng
Giá ngự đồng ngọc trước long nhan
Triều thần văn vũ bá quan
Thủy binh cơ đội lưỡng ban về chầu
Quân sắp hầu lưng đeo kiếm sắc
Tùy lệnh hành cờ phất trống rung
Có phen nổi trận đùng đùng
Ba đào dợn sóng mênh mông hải hà
Khi hiện ra tam đầu cửu vĩ
Dưới Thủy Tề nước rẽ làm đôi
Tự nhiên nổi trận phong lôi
Thấy trên mặt nước hiện đôi bạch xà
Lệnh truyền ra bất tuân thời khắc
Thét tiếng vang chớp dật mưa sa
Ngự thôi về chốn Diêm La
Vào chầu Bát Hải Vua Cha Động Đình
Trước long đình khoan thai lễ nhạc
Mão kim cương đai bạc xênh xang
Vào chầu Vương Phụ nghiêm trang
Vũ ban nhất phẩm văn ban tin dùng
Lệnh Cửu Trùng quyền trao chức sự
Giáng ngự về cứu tử độ sinh
Đêm ngày chầu chực thiên đình
Sổ son sổ mực đã tinh làu làu
Phút nam lâu lại chơi bắc điện
Phép thần thông biến hiện vô biên
Thảnh thơi kim mã ngọc đường
Nguy nguy tái thượng dương dương tại đền
Giáng ngự lên cứu sinh độ thế
Nương oai trời sửa trị quân sinh
Muôn năm thanh thả miếu đình
Có quan Đệ Bát Sông Diêm nhiệm màu
Tiếng oai linh dạy vang từ đấy
Ai kẻ còn dám lấy làm kinh
Cứu cho trần thế sinh linh
Hàng ma phục quái độ sinh nhiệm màu
Giáng bản đàn trừ tà trị bệnh
Phép anh linh hiển hách cứu nhân
Ra uy chí chính chí nhân
Soi gương khúc trực cầm cân công bình
Tấm lòng thành tùy tâm sở nguyện
Giáng phúc lành ứng hiện hà sa
Một nguyện phúc lộc đề đa
Trừ tai hạn ách tống ra hải ngoài
Thứ hai nguyện đinh tài hậu phát
Độ đồng gia kinh ngạc tranh vanh
Ba nguyện phú quý khang ninh
Cứu dân hộ quốc muôn đình thọ xuân.​

 

vị nào chong vị kia là Ông Đệ Bát

 

Ngài ngồi dưới là quan đệ bát ạ. Còn ngài ngồi trên là Đức Vua Cha. Nhìn kỹ sẽ thấy Vua Cha đội mũ bình thiên.

 

Bài vị của ngài mờ quá nhưng vẫn đọc được ra mấy chữ:

[?] [?] Nam [?] Duy Thông Minh Chính Chực [?] Thiên Tài [?] Kim Hiệu Đệ Bát Đại Vương.

[?] [?] 南 [?] 維 聰 明 正 直 [?] 天 材 [?] 金 校 第 八 大 王

Kim Hiệu tức là chỉ chức Hiệu Uý （校尉）, dưới quyền chức Tướng Quân （將軍）.

天材 là cách viết cổ của 天才.（Thiên Tài）

 

Hiện nay có hai quan điểm về vị trí của Quan Đệ Bát trong tín ngưỡng Tứ Phủ. Quan điểm thứ nhất xếp ngài vào vị trí một vị Quan lớn thứ tám trong hàng quan lớn, quan điểm thứ hai là xếp ngài vào vị trí Quan Hoàng Bát trong Thập Vị Ông Hoàng. Theo quan điểm cá nhân tôi thì việc xếp ngài vào vị trí Quan Hoàng Bát sẽ hợp lý hơn vì những lý do sau:
- Thứ nhất: Hiện nay quan điểm về 5 vị quan lớn (Ngũ vị tôn quan) đã trở thành quan điểm chính thống của Tín ngưỡng Tứ Phủ. Việc mở rộng hơn hàng quan lớn chỉ được chấp nhận với việc thêm vào vị trí Quan Điều Thất và Quan Triệu Tường kề cận Vua Cha Bát Hải – còn được gọi là Lục Phủ Tôn Ông. Nếu tiếp tục đưa Quan Đệ Bát vào hàng Quan lớn sẽ rất khó chấp nhận một cách rộng rãi vì điều này ngược lại những quan điểm chính thống về hàng quan từ trước đến nay.
- Thứ hai: Nếu cố gán ghép vị trí Quan lớn cho Quan Đệ Bát thì ngài sẽ chỉ được chấp nhận là Quan Bản Đền chứ không được xếp ngài vào hàng chính thức trong hệ thống Tứ Phủ, như vậy tầm ảnh hưởng của ngài chỉ là trong khu vực hạn hẹp của đền Đồng Bằng. Trong khi nếu đặt vị trí của Quan Đệ Bát vào Quan Hoàng Bát thì ngài sẽ có vị trí chính thức trong Tín ngưỡng Tứ Phủ, và tầm ảnh hưởng của ngài sẽ rộng lớn hơn ở khắp nơi.
- Thứ ba: Hiện nay vị trí Quan Hoàng Bát trong tín ngưỡng Tứ Phủ cũng chưa chính thức. Một số người nói rằng Quan Hoàng Bát chính là Quan Bắc Quốc, nhưng không đúng vậy, lý do là sự phát âm giống nhau giữa từ Bắc với Bát nên nhiều người đã hiểu nhầm như vậy. Một số người có quan điểm rằng Quan Bắc Quốc là Ông Bơ Bắc Quốc cũng không đúng, vì ông bơ phải thuộc về Thủy Phủ, trong khi ông Bắc Quốc lại thuộc về Nhạc Phủ, đền của ông ở Bắc Giang chứ không phải vùng sông nước. Tôi thấy quan điểm hợp lý nhất là ông Bắc Quốc chính là Ông Bảy Tàu như một số người đã nói. Đồng thời trong tín ngưỡng Tứ Phủ thì ngôi số 7 thường thuộc về Nhạc Phủ cũng là sự hợp lý. Một số quan điểm cũng cho rằng Quan Hoàng Bát chính là Quan Bát Nùng Chí Cao. Cố nghệ nhân Phạm Văn Kiêm cũng đã có bản văn về Quan Hoàng Bát Nùng. Tuy nhiên một điều tôi vẫn băn khoăn đó là hiện nay đền thờ Quan Hoàng Bát Nùng lại không thờ về Tứ Phủ. Điều đó cho thấy vẫn chưa thực sự có sự gắn kết giữa Tín ngưỡng Tứ Phủ với nghi thức thờ cúng Nùng Chí Cao. Vậy thì Quan Hoàng Bát là Quan Hoàng Bát Đồng Bằng Sông Diêm rõ ràng là hợp lý nhất.

Một số quan điểm của cá nhân tôi mong mọi người trao đổi góp ý.

 

Tôi xin nêu ra ý kiến cá nhân:

Đa số người theo đạo mẫu la thờ các ngài theo thứ tự của các cụ đồng truyền lại và được nhận xét trong các vấn hầu thánh. Các cụ trong đền cổ của Quan Bát Sông Diêm đã rất khẳng định ngài là "Quan Lớn Đệ Bát," và ghi bảo hiệu của ngài rất rõ ràng. Tuy là nhiều người hiện đại chưa có duyên để biết đến sự linh thiêng của ngài, nhưng đấy không phải là một lý do để đẩy ông vào hàng thấp hơn. Nhiều người khấn các Quan "Năm dinh quan lớn, mười dinh các quan" thì cũng không có bất hợp lý với quan điêm là có mười vị quan lớn. Trong Hà Nội, Quan Điều Thất là số 7, và Quan Triệu Tường là so 10 (theo di tích đền Đồng Bằng nói Quan Lớn Đệ Thập về Cửu Chân, Thanh Hoá). Giữa số 7 với số 10 thì đương nhiên có các Quan Lớn khác, nhưng tại vì chiến tranh, sự tích của các ngài bị mất. Nhưng bây giờ tìm thấy được lại di tích của việc thờ Quan Bát thì tại sao lại phải đổi vị trí của ông, và đẩy ông vào hàng thấp hơn? Quan Bát Sông Diêm có nhắc trong di tích Đền Đồng Bằng cũng như 9 vị các Quan Lớn khác, và đền của ngài cũng nằm trong quần thể Đền Đồng Bằng, thì chứng tỏ ngài là chỉ có ngự vị trí Quan Lớn. Còn Quan Hoàng Bát Bắc Quốc hay Quan Hoàng Bát Nùng có đúng chỗ hay không là chuyện không cần dính dáng đền Quan Lớn.

Tôi biết là hungthang999 muốn làm nhiều người hiểu biết đến Quan Lớn Đệ Bát, nhưng vị trí của ngài là đã định rồi, đổi đi đổi lại theo cái sự popular của các ngài thì có mà loạn

 

Quay lại những vấn đề NghiaLapLinhTu đưa ra mình có thêm một vài ý kiến như sau:

- Thứ nhất trong bản văn thập vị Hoàng Tử có đoạn như sau:

Hoàng Sáu hoá phép càng gia
Vua sai ông trấn Hải Hà Nam Ninh
Quan Hoàng Đệ Thất Đào Tiên
Nổi một trận gió đổ cây lốc nhà
Ông làm bão phật mưa sa
Hành phong giá vũ đổ nhà lốc cây
Hoàng Tám chính trực lòng ngay
Lệnh vua một dấu để rầy cứu dân
Hoàng Chín yểu điêu thanh tân
Vua sai ông trấn ở trong đền Cờn
Hoàng Mười trấn thủ Nghệ An
Ở huyện Thiên Bản làm quan Phủ Giầy​

Như vậy thì Quan đệ Cửu chính là ông Chín đền Cờn, Quan Đệ Thập chính là ông Hoàng Mười, như vậy Con Vua Bát Hải đưa vào vị trí ông Hoàng cũng không sai đâu ạ, tương tự việc đưa Quan Đệ Bát vào vị trí Quan Lớn hay Quan Hoàng thì cũng không hẳn là hạ thấp các ngài đâu ạ.

- Thứ hai: Dòng chữ "Quan Lớn" đều là những dòng chữ do những người thời nay cắt và in ra cách đây vài năm thôi ạ. Có lẽ đó là do sự ảnh hưởng của những đền phủ quanh đó như Quan Lớn Đệ Nhất, Quan Lớn Đệ Tam, Quan Lớn Điều Thất mà người ta mới cắt chữ Quan Lớn như vậy.

- Thứ ba: Quay ngược lại vấn đề, nếu xếp Quan Đệ Bát vào hàng quan thì không biết vị trí của ngài sẽ như thế nào trong hệ thống thần linh thuộc tín ngưỡng Tứ Phủ đây???

Chi bằng đưa ngài vào đúng vị trí Quan Hoàng Bát giống như Quan Hoàng Chín Cờn Môn và Quan Hoàng Mười có hợp lý hơn không.

 

Theo như Đồng thầy Đinh Đức Khánh, Thủ nhang Đền Trình Đệ Bát Linh Từ thì khi hầu giá Quan Đệ Bát thì ngài không dùng nép như hàng quan lớn mà ngài dùng nép dài giống như hàng Ông Hoàng, điều đó cho thấy việc đưa Quan Đệ Bát ứng với vị trí Quan Hoàng Bát cũng là một điều hợp lý.

 

đại ca ko phân biệt đc tượng vua với tượng quan ah?

 

ở việt nam ch đến hang nghìn vị thánh cơ mà

 

Bản văn đó nói về các hoàng nhưng cũng không có rõ mấy từ hai câu về Hoàng Bát là nhật định nói về Quan Đệ Bát. Và xin hỏi, tại sao trong quần thể di tích Đền Đồng Bằng lại chỉ có các cung thờ Quan Lớn, nhưng theo hungthanh999 thì tự nhiên lại thêm Ông Hoàng Tám vào? Nếu các cụ có ý đồ xây đền các ông hoàng vào Đền Đồng Bằng tại sao không có đền Ông Bơ? Ông Bơ quan trọng về thoải, thì ít nhất cũng phải có đền của ông nếu mà thêm Ông Hoàng Tám chứ. Đền đang thờ Quan Lớn Đệ Nhất, Quan Lớn Đệ Tam, Quan Lớn Điều Thất, tự nhiên lại thêm Quan Hoàng Bát đâu có thấy hợp mấy đâu. Thờ thêm Quan Lớn Đệ Bát thì nghe còn có lý. Quan Bát tuy có thể thắt khăn dài, nhưng theo thủ nhang Đền Trinh thì lúc hầu Quan Bát thì hầu vào hàng nào? Thủ nhang sẽ hầu vào hàng Quan hay hàng Hoàng? Quan Điều Thất với Quan Triệu Tường nhiều người cũng thắt khăn dài trên đâu nhưng vẫn xưng là Quan Lớn, hầu sau Ngũ Vị Tôn Ông.

Tôi xin trả lời câu hỏi của hungthang999, là nếu thêm Quan Đệ Bát vào hàng Quan Lớn, thì hệ thống Tứ Phủ sẽ như thế nào. Rất rễ:

1. Ngũ Vị Tôn Quan
2. Quan Lớn Đệ Thất: tức Quan Điều Thất
3. Quan Lớn Đệ Bát Sông Diêm
4. Quan Lớn Mười Triệu Tường

Còn hàng Hoàng không có trung với hàng Quan, vì Hoàng cũng có đủ 10 ông như trong bản văn Thập Vị Hoàng Tử rồi.

 

Vậy thì mình có thêm một đề xuất như sau:

Hội đồng quan lớn bao gồm 10 người con của Vua Cha Bát Hải Động Đình, bao gồm:

+ Ngũ Vị Tôn Quan:
1. Quan Đệ Nhất Thượng Thiên
2. Quan Đệ Nhị Thượng Ngàn
3. Quan Đệ Tam Thoải Phu
4. Quan Đệ Tứ Khâm Sai
5. Quan Đệ Ngũ Tuần Tranh

+ Lục Phủ Tôn Quan:
1. Quan Đệ Lục
2. Quan Điều Thất
3. Quan Đệ Bát Đồng Bằng Sông Diêm
4. Quan Đệ Cửu (?????)
5. Quan Đệ Thập Triệu Tường

Mình thấy việc đưa Quan Triệu Tường vào vị trí Quan Đệ Thập cũng là điều hợp lý. Theo như thần tích đền Đồng Bằng thì Đức Vua Cha Bát Hải giao cho Quan Đệ Thập chấn giữ vùng đất Cửu Chân. Mà khi đó nước Văn Lang của các vua Hùng bao gồm 15 bộ, Bộ Cửu Chân khi đó gồm địa phận tỉnh Thanh Hóa và một phần tỉnh Ninh Bình ngày nay (link: http://vi.wikipedia.org/wiki/Cửu_Chân). Ở di tích Đền Đồng Bằng không có Đền Quan Đệ Thập là vì thế. Hiện nay cũng không có đền nào mang tên đền Quan Đệ Thập ở Thanh Hóa. Tuy nhiên Quan Triệu Tường giáng muộn hơn, nhưng ngài sinh ra ở Thanh Hóa, trấn giữ vùng Thanh Hóa và cũng có đền thờ ở Thanh Hóa (Cửu Chân ngày xưa), như vậy có thể hiểu Quan Triệu Tường chính là sự linh ứng của Quan Đệ Thập, và có sự đồng nhất giữa Quan Triệu Tường với Quan Đệ Thập thời Hùng Vương.

Còn về Quan Đệ Lục mình nghe thấy còn dấu tích và nơi thờ tự Quan Đệ Lục ở Đền Đồng Bằng, vì vậy lần về Đền Đồng Bằng tiếp theo mình sẽ cố gắng tìm lại di tích đền của ngài.

 

theo mình thì hầu ông vào hàng quan lớn thì có lẽ là hợp lý hơn vì đền đã ghi rõ là quan lớn đệ bát rồi nếu ông chỉ là ông hoàng thì đồng đền đã ghi là ông hoàng bát.

 

Ấy chết vua cha bát hải để ra thập vị Thủy tế nghĩa là 10 ông quan Hoàng của mình bây giờ. còn theo như các cụ nói lại thì có tất cả 10 vị quan lớn, vì thế đi lễ thỉnh thoảng vẫn nghe các bà cụ nói con lạy 5 dinh quan lơn 10 dinh các quan mak, trong quần thể đền Đồng Bằng theo mình biết chỉ có duy nhất ông quan đệ tứ ko có đền mak thôi còn bây giờ mới lập thì thật sụ là cũng chưa đi thật sự nếu có cơ duyên thì xin ăn mày công đức cậu nào post bài này lên chụp cho em xem thật rõ sắc phong để dịch coi ngài là vị nào. xưa kia tất cả có 9 đền các quan xung quanh, đền quan đệ Nhất cũng ko p? ở chỗ bây giờ, còn đền quan tam trong quân thể đó thì dân xưa đồn lại giặc pháp đốt đền 3 ngày vẫn còn than đỏ nóng thì tưởng tượng là đền to ntn.

còn các bạn đừng quan niệm vào sắc phục của tượng và các lét cài đầu để phân biệt các quan lớn và các Hoàng. bạn nào đọc sách thì tìm cuốn Mũ Áo Ngàn năm đọc sẽ thấy rõ việc dựa vào tượng pháp là sai lầm lớn đấy, nếu đúng ra thì quan văn quấn khăn lượt chữ nhân, quan võ quấn khăn lượt chữ nhất chứ ko lét lủng j, nếu xét về phong thái hầu đồng thì quan lớn 1 mạng chéo quan hoàng 2 mạng chéo thôi.


còn tín ngưỡng tam tứ phủ luôn luôn là tín ngưỡng mở cho tất cả các vị thần khác vì đầu quân cho 4 phủ, nên bao giờ cũng là tứ phủ vạn linh : nghĩa là vạn vật anh Linh đều có thể vào 4 phủ. hay rõ hơn cả lúc nào cũng khuyết các bà chầu 11 bà cô 11 là như vậy.


theo mình nghĩ vào hàng quan lơn hay hàng hoàng mình cũng chưa dám nhận xét. tiếc là cũng chưa thấy sắc phong của quan 8 này nên cũng chưa dám đưa ra kết luận lắm. hjx

 

Uh bạn nói đúng, thực ra mình có sự nhầm lẫn một chút là 10 người con của Vua Cha Bát Hải Động Đình chính là 10 quan hoàng chứ không phải 10 vị quan lớn, còn 10 vị quan lớn thì theo Thần Tích Đền Đồng Bằng thì chính là con của Ngọc Hoàng Thượng Đế xuống làm 10 vị tướng của Vua Cha Bát Hải Động Đình (đôi khi người ta lại ví tướng cũng giống như là con của Vua Cha Bát Hải).

Trước đây mình cũng nghĩ là không có đền Quan Đệ Tứ, nhưng khi gặp bác Thủ nhang thì được biết là sự thực không phải như vậy. Ngày xa xưa thì Đền Quan Đệ Tứ đã được xây dựng ở gần Đền Vua Cha, nhưng xây rất nhiều lần mà không được. Sau này người dân xin xây dựng ở bên Vĩnh Bảo ngày nay thì đền đã xây dựng thành công. Đến giai đoạn tiêu thổ kháng chiến thì đền bị phá hoàn toàn, nhưng sắc phong và bài vị vẫn giữ lại được. Ngài đã được sắc phong là Thủy Thần Linh Ứng Chi Thần, chứng tỏ Đền đã được xây dựng từ thời phong kiến chứ không phải mới được xây dựng cách đây vài năm. Đền Quan Đệ Tứ mình cũng có đưa thông tin ở đây http://hatvan.vn/forum/showthread.php?t=35925

Trước kia có tất cả 9 ngôi đền quan xung quanh đền Vua Cha tức là thiếu mất đền của một vị Quan Lớn, thì ngôi đền đó chính là đền Quan Đệ Thập. Vì thần tích Đền Đồng Bằng nói rằng xưa kia vua cha giao cho Quan Đệ Thập trấn giữ vùng đất Cửu Chân, mà Cửu Chân của Văn Lang thời Vua Hùng thứ 18 chính là Thanh Hóa ngày nay, và xưa kia đền Quan Đệ Thập ở đó, bây giờ thì không còn nữa. Chính vì thế mà có sự thống nhất coi rằng Quan Đệ Thập chính là Quan Triệu Tường cũng ở đất Thanh Hóa.

Không biết cuốn sách Mũ Áo Ngàn Năm bán ở đâu vậy bạn. Mình sẽ tìm đọc để tìm hiểu thêm.

Mình cũng đồng tình với quan điểm của bạn là Tứ Phủ Vạn Linh luôn rộng mở, rất nhiều các vị thánh khác cũng làm việc trong Tứ Phủ, còn những vị thánh chính thức trong hệ thống tứ phủ là những vị đứng đầu trong Tứ Phủ và cũng là đại diện cho rất nhiều vị thánh khác.

 

cuốn sách đó là sách mới xuất bản và được hội đồng nghệ thuật đánh giá rất cao về nó, mua tại tất cả các hiệu sách lơn với giá 250k hơi đắt vì nó in màu mak ^^

còn theo mình biết thì chỉ có quan đệ tứ là ko có đền thôi vì theo giải thik là ngài thuộc dòng khâm sai nên chỉ ở trong cung cấm với vua cha mak thôi, nên xây đền cứ xây lại đổ mak

còn nếu có dịp nữa thì phiền anh chụp rõ cho em cái sắc phong của ông quan tứ nhé em dịch coi ra sao anh ạ

 

Bài vị mờ quá, nhìn được mỗi mấy chữ cuối: đệ bát đại vương...

 

Đây là ảnh chụp được phóng to nhất có thể rồi, có ai có thể giúp mình dịch chữ trên bài vị được không:

 

Mình đoán là:

玄經鎮南貢堆聰明正直略天材金校第 八 大王。 hoạc có thể chữ 貢堆 là 禎堆。

経＝經

 

tôi đồng ý với ý kiến của bạn vì trong văn của quan de ngu cung co cau ( khi de nuoc ve trunh vua cha)